Chương 9: Hóa Học Và Vấn Đề Phát Triển Kinh Tế, Xã Hội, Môi Trường

Chất dinh dưỡng có vai trò như thế nào đối với cuộc sống con người?

Hóa học có thể là gì để góp phần làm tăng sản lượng lương thực, thực phẩm?

Hóa học có vai trò như thế nào trong việc đáp ứng nhu cầu may mặc và bảo vệ sức khỏe con người?

Hãy lấy một thí dụ về chất gây nghiện, ma túy nguy hại cho sức khỏe con người?

Trong danh mục tiêu chuẩn vệ sinh đối với lương thực, thực phẩm. Bộ Y tế quy định có 5 chất ngọt nhân tạo được dùng trong chế biến lương thực, thực phẩm, nhưng có quy định liều lượng sử dụng an toàn. Thí dụ chất Acesulfam K, liều lượng có thể chấp nhận được là 0 – 15 mg/kg trọng lượng cơ thể một ngày. Như vậy, một người nặng 60kg, trong một ngày có thể dùng lượng chất đó tối đa là:

A. 12 mg.                                                                C. 10 mg.

B. 1500 mg.                                                             D. 900 mg.

Thế nào là ô nhiễm môi trường? Cho biết sự cần thiết phải bảo vệ môi trường khỏi bị ô nhiễm?

Ô nhiễm không khí là gì? Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường đất?

Ô nhiễm môi trường đất là gì? Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường đất?

Các tác nhân hóa học gây ô nhiễm môi trường nước gồm:

A. Các kim loại nặng: Hg, Pb, Sb,...

B. Các ion NO₃^-; PO₄^3-; SO₄^2-.

C. Thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học.

D. Cả A, B, C.

Khi nghiên cứu mẫu đất của một làng nghề tái chế chì, người ta xác định được hàm lượng chì trong bùn và trong đất như sau:

Hàm lượng chì lớn hơn 100 ppm là đất bị ô nhiễm. Trong số các mẫu đất nghiên cứu trên, mẫu đã bị ô nhiễm chì là:

A. Mẫu 1, 4.

B. Mẫu 2, 3.

C. Mẫu 1, 2.

D. Cả 4 mẫu.

Một loại than đá có chứa 2% lưu huỳnh dùng cho một nhà máy nhiệt điện. Nếu nhà máy đốt hết 100 tấn than trong một ngày đêm thì khối lượng SO₂ do nhà máy xả vào khí quyển một năm là:

A. 1420 tấn.

B. 1250 tấn.

C. 1530 tấn.

D. 1460 tấn.

Khí SO₂ do các nhà máy sinh ra là nguyên nhân quan trọng nhất gây ô nhiễm môi trường. Tiêu chuẩn quốc tế quy định nếu lượng SO₂ vượt quá 30.10^-6 mol/m³ không khí thì coi là không khí bị ô nhiễm. Nếu người ta lấy 50 lít không khí ở một thành phố và phân tích có 0,0012 mg SO₂ thì không khí ở đó có bị ô nhiễm không?

Hãy cho biết các dạng năng lượng cơ bản trên Trái Đất?

Cho biết những nét chính về xu hướng phát triển năng lượng cho tương lai. Cho 3 thí dụ cụ thể về việc dùng sản phẩm tiêu thụ ít năng lượng?

Cho biết thí dụ về một số ngành sản xuất nhiên liệu quan trọng?

Bảng dưới đây cho biết sản phẩm của sự đốt cháy nhiên liệu:

Nhiên liệu được coi là sạch, ít gây ô nhiễm môi trường hơn cả là:

A. Củi, gỗ, than cốc.

B. Than đá. xăng dầu.

C. Xăng, dầu.

D. Khí thiên nhiên.

Theo tính toán, năm 2000 cả nước tiêu thụ lượng nhiên liệu tương đương 1,5 triệu tấn dầu và thải vào môi trường khoảng 113 700 tấn khí CO₂. Trong 1 ngày lượng nhiên liệu tiêu thụ tương đương với khối lượng dầu và lượng thải CO₂ vào môi trường là:

A. 0,003 triệu tấn dầu, 200 tấn CO₂.

B. 0,004 triệu tấn dầu, 311 tấn CO₂.

C. 0,005 triệu tấn dầu, 415 tấn CO₂.

D. 0,012 triệu tấn dầu, 532 tấn CO₂.

Một số mắt xích của phân tử một loại để chế tạo "kính khó vỡ" dùng cho máy bay ô tô, thấu kính như sau:

Hãy viết công thức của mỗi mắt xích và công thức tổng quát của loại polime này?

Người ta sản xuất khí metan thay thế một phần cho nguồn nguyên liệu thiên nhiên là khí thiên nhiên và khí dầu mỏ bằng cách nào sau đây?

A. Lên men các chất thải hữu cơ như phân gia súc trong lò Biogaz.

B. Thu khí metan từ khí bùn ao.

C. Lên men ngũ cốc.

D. Cho hơi nước đi qua than nóng đỏ trong lò.

Một trong những hướng con người đã nghiên cứu để tạo ra nguồn năng lượng nhân tạo to lớn để sử dụng cho mục đích hoà bình, đó là:

A. Năng lượng mặt trời.

B. Năng lượng thuỷ điện.

C. Năng lượng gió.

D. Năng lượng hạt nhân.

Metan là thành phần chủ yếu của khí tự nhiên. Tính thể tích khí tự nhiên ở đktc chứa 92% metan cần thiết để sản xuất 10 tấn nhựa phenol fomanđhit (novolac).

Loại thuốc nào sau đây thuộc loại gây nghiện cho con người?

A. Penixilin, Amoxilin

B. Vitamin C, glucozo

C. Seduxen, moocphin

D. Thuốc cảm pamin, Panadol

Cách bảo quản thực phẩm (thịt, cá...) bằng cách nào sau đây được coi là an toàn?

A. Dùng fomon, nước đá.

B. Dùng phân, đạm, nước đá.

C. Dùng nước đá và nước đá khô.

D. Dùng nước đá khô, fomon.

Phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng... có tác dụng giúp cho cây phát triển tốt, tăng năng suất cây trồng nhưng lại có tác dụng phụ gây ra những bệnh hiểm nghèo cho con người. Sau khi bón phân đạm hoặc phun thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng cho một số loại rau, quả, thời hạn tối thiểu để sử dụng an toàn thường là:

A. 1-2 ngày

B. 2-3 ngày

C. 12-15 ngày

D. 30-35 ngày

Có thể điều chế thuốc diệt nấm dung dịch 5% CuSO₄, theo sơ đồ sau:

CuS → CuO → CuSO₄

a. Hãy viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra?

b. Tính thể tích CuSO₄ 5% thu được từ 0,15 tấn nguyên liệu chứa 80% CuS. Hiệu suất của quá trình sản xuất là 80%.

Trường hợp nào sau đây được coi là không khí sạch?

A. Không khí chứa 78% N₂, 21% O₂, 1% hỗn hợp CO₂, H₂O, H₂

B. Không khí chứa 78% N₂, 18% O₂, 4% hỗn hợp CO₂, SO₂, HCl

C. Không khí chứa 78% N₂, 20% O₂, 2% hỗn hợp CH₄, bụi và CO₂

D. Không khí chứa 78% N₂, 16% O₂, 3% hỗn hợp CO₂, 1% CO, 1% SO₂

Trường hợp nào sau đây được coi là nước không bị ô nhiễm?

A. Nước ruộng lúa có chứa khoảng 1% thuốc trừ sâu và phân bón hóa học.

B. Nước thải nhà máy có chứa nồng độ lớn các ion kim loại nặng như Pb²⁺, Cd²⁺, Hg²⁺, Ni²⁺

C. Nước thải từ bệnh viện, khu vệ sinh chứa các bi khuẩn gây bệnh.

D. Nước sinh hoạt từ các nhà máy nước hoặc nước giếng khoan không chứa các độc tố như asen, sắt... quá mức cho phép.

Môi trường không khí, đất, nước xung quanh một số nhà máy hóa chất thường bị ô nhiễm nặng bởi khí độc, ion kim loại nặng và các hóa chất. Biện pháp nào sau đây không thể chống ô nhiễm môi trường?

A. Có hệ thống xử lí chất thải trước khi xả ra ngoài hệ thống không khí, sông, hồ, biển.

B. Thực hiện chu tình khép kin để tận dụng chất thải một cách có hiệu quả.

C. Thay đổi công nghệ sản xuất, sử dụng nhiên liệu sạch

D. Xả chất thải trựa tiếp ra ngoài không khí, sông và biển lớn.

Sau khi tiến hành thí nghiệm nghiên cứu HNO₃ tác dụng với Cu, thường có những chất thải nào? Nêu biện pháp xử lí những chất thải này trong phòng thí nghiệm.

Sau bài thực hành hóa học, trong một số chất thải ở dạng dung dịch chứa các ion: Cu²⁺, Zn²⁺, Fe³⁺, Pb²⁺, Hg²⁺,...

Dùng chất nào sau đây để xử lí sơ bộ những chất thải trên?

A. Nước vôi dư

B. HNO₃

C. Giấm ăn

D. Etanol

Nhiên liệu nào sau đây thuộc loại nhiên liệu sạch đang được nghiên cứu để sử dụng thay thế một số nhiên liệu khác gây ô nhiễm môi trường?

A. Than đá

B. Xăng dầu

C. Khí butan (gaz)

D. Khí hiđro

Hóa học đã góp phần giải quyết vấn đề nhiên liệu và năng lượng: của nhân loại trong tương lai như thế nào?

Hãy kể 3 thí dụ về 3 loại vật liệu hóa học được dùng trong đời sống và sản xuất.

Nhiều loại sản phẩm hóa học được sản xuất từ muối ăn trong nước biển như: HCl, nước Gia-ven, NaOH, NaCO₃

a. Hãy Viết các phương trình hóa học biểu diễn các quy trình sản xuất đó.

b. Tính khối lượng NaCl cần thiết để sản xuất 15 tấn NaOH. Biết hiệu suất của quá trình là 80%.

Hãy lấy dẫn chứng chứng tỏ rằng có thể sản xuất được các chất hóa học có tác dụng bảo vệ và phát triển cây lương thực.

Hóa học đã sản xuất ra tơ, sợi cho con người. Hãy lấy 3 thí dụ sợi tơ tổng hợp để minh hoạ?

Ancol etylic là sản phẩm trung gian từ đó sản xuất được cao su nhân tạo, tơ sợi tổng hợp.

Có thể điều chế ancol etylic bằng hai cách sau:

- Cho khí etilen (lấy từ crăckinh dầu mỏ) hợp nước có xúc tác.

- Cho lên men các nguyên liệu chứa tinh bột.

a. Hãy viết các phương trình phản ứng tương ứng với hai phương pháp trên.

b. Hãy tính lượng ngũ cốc chứa 65% tinh bột hoặc thể tích khí crăckinh dầu mỏ chứa 60% khí etilen cần thiết để sản xuất được 2,3 tấn ancol etylic. Biết rằng hao hụt trong quá trình sản xuất là 25%.

a. Khi đánh vỡ nhiệt kế làm bầu thuỷ ngân bị vỡ ta cần dùng bột lưu huỳnh rắc lên thủy ngân rồi gom lại. Hãy giải thích và viết phương trình hóa học?

b. Trong công nghiệp để xứ lí khí thải H₂S người ta hấp thụ và oxi hóa H₂S theo sơ đồ sau:

Hãy giải thích và viết các phương trình của phản ứng xảy ra.

Để đánh giá độ nhiễm bẩn không khí của một nhà máy, người ta tiến hành như sau:

Lấy 2 lít không khí rồi dẫn qua dung dịch Pb(NO₃)₂ dư thì thu được 0,3585 mg chất kết tủa màu đen.

a. Hãy cho biết hiện tượng đó đã chứng tỏ trong không khí đã có khí nào trong các khí sau đây?

A. H₂S

B. CO₂

C. SO₂

D. NH₃

b. Viết phương trình của các phản ứng hóa học xảy ra. Tính hàm lượng khí có trong không khí. Coi hiệu suất phản ứng là 100%.

c. Hãy xem xét sự nhiễm bẩn không khí trên có vượt mức cho phép không? Nếu biết hàm lượng cho phép là 0,01 mg/lit.