Sinh thời, Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến xây dựng đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Theo Người, đạo đức là cái gốc của người cách mạng, không có đạo đức cách mạng không lãnh đạo được nhân dân. Người chỉ rõ: "Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn, cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng, không có đạo đức cách mạng thì tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân" (1). Quan điểm của Bác là sự kế thừa có chọn lọc những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc và quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin.

Hồ Chí Minh khẳng định: "Nói tóm tắt, thì đạo đức cách mạng là quyết tấm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng. Đó là điều chủ chốt nhất" (2). Đạo đức ấy được thể hiện ở các phẩm chất: trung với nước, hiếu với dân; yêu thương con người; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; tinh thần quốc tế trong sáng. Những phẩm chất đó có mối quan hệ tác động qua lại biện chứng với nhau, thiếu một phẩm chất thì người cán bộ, đảng viên không thể làm tròn nhiệm vụ do Đảng, nhân dân và cách mạng giao phó. Trong những phẩm chất đạo đức ấy, phẩm chất "cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư" là một phẩm chất đặc biệt quan trọng, gắn liền với hoạt động hàng ngày của mọi cán bộ đảng viên.

Theo Hồ Chí Minh, cần là cần cù, siêng năng, chăm chỉ, ham lao động, ham học hỏi, cầu tiến bộ. Trong mọi công việc phải luôn cố gắng tìm tòi, sáng tạo, làm cho bằng được; lao động với tinh thần độc lập, tự lực, khoa học và có kế hoạch, làm việc với tinh thần luôn đặt lợi ích của dân tộc, của Đảng lên trên lợi ích cá nhân. Người khẳng định: "Bất kỳ bao giờ, bất kỳ việc gì đều phải tính đến lợi ích chung của Đảng, phải đặt lợi ích của Đảng lên trên hết, lên trước hết, việc của cá nhân và lợi ích của cá nhân phải để lại sau" (3). Đối với mỗi người, khi có đức tính cần thì làm việc gì dù khó khăn đến mấy cũng xong, cũng hoàn thành. Đồng thời, Bác chỉ rõ, kẻ địch của cần là lười biếng, người lười biếng thì công việc dù dễ dàng đến mấy cũng không hoàn thành. Người cán bộ, đảng viên ham chơi, lười biếng không thu hút, lôi cuốn, tập hợp được quần chúng, không lãnh đạo được nhân dân dẫn đến không làm tròn được nhiệm vụ cách mạng giao cho.

Kiệm là tiết kiệm trong lao động, tiết kiệm thì giờ, tiền của. Phải tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ, “không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi, không phô trương hình thức, tránh chè chén lu bù” (4).

Liêm là luôn tôn trọng giữ gìn của công, "không xâm phạm một đồng xu, hạt thóc của Nhà nước, của nhân dân". Phải "trong sạch, không tham lam, không tham địa vị, không tham tiền tài, không tham sung sướng. Không ham người tâng bốc mình. Vì vậy mà quang minh chính đại, không bao giờ hủ hóa". Người chỉ ra những hành vi trái với liêm như cậy quyền thế mà đục khoét của nhân dân, ăn của đút, hoặc trộm của công làm của tư.

Về chí công vô tư, Người chỉ rõ: Khi làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, khi hưởng thụ thì mình nên sau, phải lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ. Đối lập với chí công vô tư là dĩ công vi tư, đó là điều phải đấu tranh, chống lại. Người giải thích: "Trước nhất là cán bộ các cơ quan, các đoàn thể, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ, có quyền mà thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút, có dịp dĩ công vi tư.

Cần, kiêm, liêm, chính, chí công vô tư có quan hệ mật thiết với nhau. Hồ Chí Minh coi cần, kiệm như hai chân của con người, phải đi đôi với nhau. Cần mà không kiệm chẳng khác nào "gió thổi vào nhà trống", "nước đổ vào cái thùng không đáy", "làm chừng nào xào chừng ấy" rốt cuộc "không lại hoàn không". Còn kiệm mà không cần thì sản xuất được ít, không đủ dùng, không có tăng thêm, không có phát triển. Cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức của con người, thiếu một đức thì không thành người; cũng như trời có bốn mùa, đất có bốn phương, thiếu một mùa thì không thành trời, thiếu một phương thì không thành đất.

Tư tưởng Hồ Chí minh về rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên và công tác xây dựng đảng trong giai đoạn hiện nay. Dưới tác động của nhiều yếu tố: sự cám dỗ của lợi ích vật chất, mặt trái cơ chế thị trường, hội nhập quốc tế, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, tự rèn luyện kém, kiểm tra, giám sát của tổ chức chưa chặt chẽ làm cho một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp, suy thoái về tư tưởng, chính trính trị, đạo đức lối sống với những biểu hiện khác nhau về phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, cơ hội, thực dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc.

Hồ Chí Minh khẳng định, đạo đức cách mạng “Không phải là đạo đức thủ cựu. Nó là đạo đức mới, đạo đức vĩ đại”. Có nghĩa là, đạo đức cách mạng không có sẵn, không tự nhiên mà có và nó là đạo đức mới của một giai đoạn phát triển mới.