Đảng ta chủ trương đổi mới đất nước năm 1986 vì:

- Tình hình thế giới và quan hệ giữa các nước có những biến đổi do tác động của cách mạng Khoa học - kỹ thuật.

- Cuộc khủng hoảng toàn diện, trầm trọng của Liên Xô và các nước Xã hội chủ nghĩa khác, nên Đảng và Nhà nước ta phải đổi mới.

- Trong thời gian thực hiện hai kế hoạch Nhà nước 5 năm (1976 - 1985), cách mạng Xã hội chủ nghĩa ở nước ta đạt nhiều thành tựu và ưu điểm đáng kể, song cũng gặp không ít khó khăn, khiến đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng, trước hết là về kinh tế – xã hội.

- Nguyên nhân cơ bản là do ta mắc phải “sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương, chính sách lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện”.

=> Để khắc phục sai lầm, đưa đất nước vượt qua khủng hoảng, Đảng và nhà nước ta phải tiến hành đổi mới.

Hai từ “Đổi mới” được cộng đồng quốc tế nhắc tới như một kỳ tích ở Việt Nam suốt 30 năm qua. Thành công của sự nghiệp mang tính cách mạng này được bắt đầu khi Đại hội VI của Đảng phát đi thông điệp mạnh mẽ về việc thực hiện đường lối Đổi mới.

Tuy nhiên, cơ hội, động lực, thách thức và những trở ngại của Đổi mới vẫn đặt ra cho từng chặng đường xây dựng và phát triển đất nước. Chính vì vậy, nhìn lại chặng đường 30 năm đổi mới, Đại hội XII của Đảng xác định: cần đổi mới toàn diện và đồng bộ công cuộc đổi mới. Vì sao Đảng ta lại nhấn mạnh vấn đề này?

Đã 30 năm trôi qua, nhưng bà Phạm Thị Như Thủy ở thôn Diên Khánh, xã Hải Thái, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị vẫn còn giữ những tờ tem phiếu, sổ gạo ngả màu ố vàng để nhắc con cháu về quãng thời gian mà người ta quen gọi là thời bao cấp. Bà kể, thời kỳ đó, người ta thèm cả bát cơm trắng và đủ thứ: chiếc bút trơn tru, tờ giấy trắng, chiếc lốp xe chưa vá, chiếc xích xe còn mới...

Nhắc lại như vậy để khẳng định: với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng khách quan, Đảng ta đã có quyết định mang tính cách mạng, đột phá về thực hiện đường lối đổi mới toàn diện, sâu sắc, coi đó là “mệnh lệnh của cuộc sống”.